Moermansk ligt zo’n 300 km ten noorden van de poolcirkel aan een uitloper van de warme Golfstroom. In de Tweede Wereldoorlog is Moermansk zwaar gebombardeerd door de Duitsers, omdat het de aanvoerhaven was voor geallieerd materieel naar het oostfront. In de jaren '50-'60-'70 is Moermansk herbouwd en enorm gegroeid. Dat heeft veel en vooral slechte woningbouw opgeleverd. PvdA-raadslid Jan Spakman: “Zover het oog reikt zie je onthutsend slechte flats. Er is decennia lang geen onderhoud gepleegd. Afgezien van dubbele kozijnen is er geen enkele energiebesparing. Het antwoord op de lange, strenge winters is: heel veel warmte door de radiatoren jagen. Hier valt nog een wereld te winnen”. De Russen willen dan ook graag leren hoe Groningen omgaat met energiebesparing in de woningbouw.

Moermansk maakt een snelle ontwikkeling door. Het particuliere autobezit groeit enorm. Tegelijkertijd is de nieuwe welvaart ongelijk verdeeld. Veel mensen blijven aangewezen op het openbaar vervoer. Bij een bezoek aan het gemeentelijke vervoerbedrijf viel vooral de IT-innovatie op. “Er zijn apps ontwikkeld zodat de reiziger precies kan zien wáár de individuele trolleys zijn en hoe lang het duurt voor de volgende komt. Daar kan Groningen nog een puntje aan zuigen”, aldus ChristenUnie-raadslid Inge Jongman-Mollema. Overigens zal het gebruik van de apps geen probleem zijn, want “internet, commercie en mobiele telefoons zijn opvallend aanwezig in het Russische straatbeeld”, aldus Jongman-Mollema.

Tijdens een bezoek aan de universiteit van Moermansk bleek een sterke focus op maritieme kennis, de energiesector en op milieu & veiligheid. De Russen koersen vol op internationale samenwerking met vooral Noorwegen en Finland. Raadslid Gerjan Kelder (Partij voor de Dieren) zegt hierover: “Ze weten beslist waar Abraham de mosterd haalt, zijn heel gericht met hun samenwerkingsverbanden. Ze denken vooral in termen van hún studenten die in het buitenland studeren. Maar ik ben ervan overtuigd dat het voor Groningse studenten interessant kan zijn om stage te lopen in Moermansk. Het is een hele bijzondere stad waar studenten een enerverende ervaring kunnen opdoen”.

In de Groningse delegatie was ook burgemeester Rehwinkel en een vertegenwoordiging van het bedrijfsleven aanwezig. De stedenband Groningen-Moermansk kon daarmee zakelijke gesprekken organiseren met B&W van Moermansk en met de regionale autoriteiten. Dit heeft inmiddels geleid tot plannen van Nederlandse zijde voor een omvangrijke investering in een energieterminal in de haven van Moermansk. Gasterra heeft een concreet voorstel gedaan om samen met Nederlandse bedrijven te investeren in een olieterminal. De raadsleden constateren dat de waarde van de stedenband Groningen-Moermansk in toenemende mate is gelegen in de bestuurlijke contacten ‘boven-over’. De stedenband opent deuren die normaliter lastig open gaan. Dit leidt tot nieuwe kansen voor kennisuitwisseling en handel / investeringen. Daarnaast lopen de bestaande projecten rond de gymnasia, de kinderziekenhuizen en de brandweerkorpsen. Tot slot gaven meerdere Moermanski aan de gesprekken met Groningse raadsleden heel waardevol te vinden. “De Russische democratie bevindt zich in de adolescentiefase. Dan is het goed te informeren naar hoe andere landen hun lokale bestuur hebben georganiseerd. We merkten dat raadsleden in Moermansk hierin sterk waren geïnteresseerd en aan het denken werden gezet”, aldus Spakman. Een combinatie van The social-democratic party, The Party for Animal Rights en The Christian Union maakte ook dat de Russische raads- en delegatieleden kennis hebben kunnen maken met de veelkleurigheid van de Nederlandse politiek. De drie raadsleden verwachten in november hun verslag te kunnen aanbieden aan de gemeenteraad van Groningen.