Aan de hand van een aantal foto's en verhalen van collega's in de buurt demonstreerde Boersma dat het water rond het Lauwersmeer momenteel erg hoog is. Als boer heeft hij daar last van. Hoe moet dat straks in 2017 nou, vraagt hij zich af, als we een week of zes in het voorjaar het waterpeil 40 centimeter hoger dan normaal willen houden om de sluipende verruiging van het gebied tegen te gaan?

Mijn bezoek was wat je noemt een bliksemactie. Dinsdagochtend mailde Boersma zijn uitnodiging om ter plekke te komen kijken. De volgende ochtend om 10 uur zat ik bij hem aan tafel. In goed gezelschap van onder anderen Wridzer Bakker en LTO-Fryslânvoorzitter Geart Kooistra. Aanvankelijk zou de proef met het hogere waterpeil dit voorjaar starten. Maar de omgeving had nog zoveel vragen en bezwaren, dat Kramer en ik in overleg met de betrokken wethouders en waterschappen in december besloten om de proef uit te stellen tot voorjaar 2017. Wat Boersma betreft betekent uitstel afstel. De landbouw is bang voor zogeheten 'zoute kwel', die hun goede landbouwgrond verpest. De boeren vinden bovendien dat het waterschap op deze manier speelt met de veiligheid van inwoners.

In het gesprek wordt opnieuw duidelijk dat bewoners rond het Nationaal Park twijfelen aan de reputatie van het waterschap. Dat merkten we het afgelopen najaar ook. De hoge waterstand in 2012 lijkt de boosdoener. Inwoners kijken erop terug met het idee: dat ging echt maar nèt goed. De bezwaren tegen het project, een proef, ken ik. Maar gelukkig, de boeren waren bereid om na hun klachten toch ook na te denken over oplossingen. Het idee is om de waterstand tijdelijk te verhogen, zodat de bomen natte voeten krijgen (en doodgaan) en het riet in het voorjaar goed kan groeien en verjongen. Kan het riet niet gewoon gemaaid worden,  vroeg Boersma. Dan hoeft het water niet omhoog. Maar wat doe je dan met de verruiging? Bomen maaien, lijkt me lastig.

Toch kan het idee interessant zijn. In het Nationaal Park Oude Venen (Alde Feanen) in Friesland doen ze het ook zo, zegt LTO-Fryslân. De moeite waard om er nog eens goed naar te kijken, vind ik. Ook de vrees voor verzilting van goede landbouwgrond neem ik serieus. Ik heb de projectleider inmiddels gevraagd om er nog eens goed naar te kijken. Verder heb ik toch maar gezegd, dat boeren aan de rand van het Lauwersmeer met zich meebrengt dat je soms te maken krijgt met water. Het Lauwersmeer is immers een waterberging, belangrijk voor de afwatering van zowel Groningen als Friesland.

Volgens de boeren is de ultieme oplossing om een nieuw gemaal te bouwen. Maar helaas, dat zit er niet in. Of de kosten nu 150 miljoen bedragen, zoals eerst werd gesteld, of 80, zoals je nu wel hoort: het Rijk wil er niet aan bijdragen, de waterschappen kunnen dit niet alleen ophoesten en de beide provincies ook niet. Tot 2030 komt er dus geen gemaal. Willen we van het Lauwersmeer een natuurgebied maken dat niet door bomen alsmaar verruigt, dan zullen we iets moeten. Het is immers een Nationaal Park, met diersoorten die Europees gezien zeer belangrijk zijn. Het Europees Parlement heeft juist gisteren nog eens vastgesteld dat de Europese regels voor natuurbescherming beslist niet versoepeld mogen worden.

We gaan niet over één nacht ijs. Het jaar uitstel geeft ons de kans om er opnieuw goed naar te kijken. De suggestie en vragen van Boersma zijn de moeite waard. Daarna maken we opnieuw de afweging en bereiden we voor op welke manier we het waterpeil met de hand aan de kraan kunnen bewaken. De bruine kiekendief, porseleinhoen, de noordse woelmuis, de roerdomp, om maar een paar soorten te noemen - ze gedijen goed in een omgeving met gezond riet. Dat geldt niet voor boeren in discussies over water: daar houden ze niet van. Of het nou veehouders zijn, of akkerbouwers. Al met al ben ik blij dat ik bij Boersma op bezoek ging. Ik hoop dat het heeft bijgedragen aan begrip voor elkaars positie.