Alle gouden hens aan dek!

“Tekort technisch personeel nadelig voor hele maatschappij” stelt het Tv-programma Eén Vandaag afgelopen mei. “Tekort aan technisch personeel staat ambitieus energietransitieplan in de weg” kopt  de Volkskrant deze zomer. Het economisch bureau van de ING heeft berekend dat als er niks verandert er de komende jaren 20.000 MBO-technici per jaar te weinig worden opgeleid. Willen we als Nederland een innovatief land blijven dat zijn geld verdient met slimme en innovatieve producten, dan hebben we goedopgeleide mensen nodig die goed onderwijs hebben gehad.

Ik wil het graag hebben over de leerlingen die misschien niet de beste zijn in rekenen en taal, maar wel excelleren in het praktisch onderwijs. Jongeren met ‘gouden handen’ die zich ontwikkelen tot technische vakmensen. Vakmensen die we hard nodig hebben; want wie installeert uw zonnepanelen op uw dak? Wie repareert de airco die uw kantoor heerlijk koel houdt in de zomer? Wie asfalteert die strakke asfaltwegen in het Ommeland waar u elke zaterdagochtend met uw racefiets overheen toert? Stuk voor stuk zijn dat vakmensen die écht iets kunnen maken. Herwaardering van het (V)MBO is dan ook hard nodig, want vaak wordt er nog gedacht dat je vieze handen krijgt als techneut, maar de meeste technici werken met computers en geavanceerde machines.

Begin deze maand is op het Alfa College in Groningen het eerste praktijklokaal warmtepompen in Nederland geopend. Dit praktijklokaal is gerealiseerd door samenwerking tussen onderwijs, bedrijfsleven en overheid. Een prachtig resultaat waardoor MBO studenten en werknemers uit de installatiebranche hun vakkennis kunnen vergroten. In juni maakte ChristenUnie-minister Arie Slob bekend dat er 100 miljoen euro bij komt voor leerlingen met ‘gouden handen’. Alle technische VMBO-scholen krijgen extra geld om te investeren in het techniekonderwijs. Ik noem deze voorbeelden, omdat ik mensen en organisaties tekort zou doen als ik de indruk zou wekken dat er nog helemaal niks gebeurt. Maar extra inzet en intensievere samenwerking tussen onderwijsinstellingen onderling en tussen onderwijs en het bedrijfsleven blijft hard nodig.

Groningen is de ‘City of Talent’, maar focust daarbij vooral op startups, broedplaatsen, de Rijksuniversiteit en Hanzehogeschool. Ik wil dat het MBO in Groningen een duidelijkere verbinding krijgt met het HBO en de Rijksuniversiteit. Daarom wil ik dat het MBO opgenomen wordt in het Akkoord van Groningen. Het Akkoord van Groningen is een samenwerkingsverband tussen de Hanze Hogeschool, Rijksuniversiteit, het UMCG en de gemeente Groningen met als doel Groningen te profileren als kennisknooppunt. Door intensievere samenwerking tussen MBO, HBO en WO wordt kennisuitwisseling gestimuleerd, kan onderzoek sneller vertaald worden naar de praktijk en biedt het mogelijkheden om de onderlinge afhankelijkheid beter voor het voetlicht te brengen. Zo krijgen we denkende doeners en doenende denkers. Het laat ook zien dat het MBO een volwaardige partner is in onderwijsstad Groningen en van wezenlijk belang is voor Groningen als kennisknooppunt. Want een onderzoeker kan nog zulke efficiënte energiesystemen uitvinden, uiteindelijk moet deze kennis vertaald worden naar de praktijk en moet een vakman (of -vrouw) het nieuwe product bij u of bij mij thuis installeren.

Naast de verbinding tussen onderwijsinstellingen onderling is een nauwere samenwerking noodzakelijk tussen het MBO en het bedrijfsleven. Technologische ontwikkelingen zorgen ervoor dat MBO-opleidingen zich continue moeten blijven aanpassen. Door intensiever samen te werken zit het onderwijs dichter op het bedrijfsleven, daar waar de nieuwste technieken gebruikt worden waarop aangesloten moet worden. Ook moeten er meer docenten met ervaring in het bedrijfsleven voor de klas komen. Bedrijven hebben daarnaast een verantwoordelijkheid voor voldoende stageplekken en betere samenwerking moet tot meer regionale opleidingscentra leiden, waarvan het praktijklokaal warmtepompen een goed voorbeeld is. Op die manier kan er een vruchtbare wisselwerking ontstaan wat bijdraagt aan vakmensen die met de juiste kennis en kunde de arbeidsmarkt betreden en daardoor beter aansluiten op de behoefte van bedrijven.

Goed opgeleide vakmensen die excelleren in wat ze doen hebben we hard nodig om de uitdagingen van deze regio aan te pakken. Een goed opgeleide beroepsbevolking is belangrijk voor een gunstig vestigingsklimaat, en om de energietransitie tot een succes te maken zijn deze mensen broodnodig. Met elkaar, van MBO tot universiteit, en van gemeente tot MKB, met elkaar kunnen we ervoor zorgen dat uw zonnepanelen een hoog rendement halen, dat u op uw werk een prettig binnenklimaat heeft en dat u met uw racefiets door het prachtige Groninger landschap kunt blijven toeren. Maar… met elkaar is het dan wel alle gouden hens aan dek!